حتماً با این استدلال از سوی ایرانستیزان مواجه شده اید که در ایران باستان ما کتاب یا دانشمند خاصی نداشتیم، کتاب «خوداینامگ، کتاب شاهان فارسی میانه» دقیقاً ثابت میکند که چقدر در دوران ساسانیان ما ادبیات غنی داشتیم. دنیایی از کتابها بودند که خیلیهایشان مورد استفاده مسلمان قرار گرفتند. وقت آن است تا نظرات منسوخ و فرسوده ایرانستیزان را با تکیه بر تاریخ بیرون بیاندازیم.
یکی از مهم ترین اتفاقاتی که در دوره ساسانی افتاد، تدوین یک تاریخ منسجم ملی برای ملت ایران از ابتدای آفرینش تا زمان ساسانیان بود. شاهنامه فردوسی برجسته ترین نماینده این تاریخ ملی است، ولی تاریخ ملی ایران یک روایت مشخص نبوده است. نسخه های مختلف و روایات گوناگون از برخی حوادث وجود داشته است که اثر آن ها را ما در بسیاری از دیگر منابع پس از اسلام می بینیم. خودای نامگ نوعی کتاب شاهان بود شبیه شاهنامه فردوسی اما نه دقیقاً مثل آن. در این کتاب یاکو هامین-آنتیلا به همین موضوع پرداخته است.
نکته بسیار مهم دیگر میزان وام گرفتن مسلمانان و در واقع تأثیرپذیری تمدن اسلامی از ایران ساسانی است. در این کتاب بر وجه تاریخ نگاری آن تأکید شده است. نویسنده کتاب که خودش یک اسلام شناس برجسته بود، در این اثر استدلال می کند که چگونه تاریخ نگاری اسلامی از تاریخ نگاری ایران ساسانی تأثیر پذیرفته است و چرا تاریخ ایران برای عرب های مسلمان خیلی خیلی مهم تر از تاریخ دیگر دولت های باستانی همچون یونان و روم بوده است.
بزرگ ترین نتیجه کتاب «خوداینامگ، کتاب شاهان فارسی میانه» این است که ادبیات غنی فارسی در دوران پس از اسلام، واقعاً پس از اسلام ظهور نکرد. این ادبیات در واقع ادامۀ ادبیات غنی فارسی میانه در زمان ساسانیان بود. در طول این کتاب مخاطب با ده ها کتاب ایران باستان آشنا می شود که در زمان ساسانیان نوشته شده بودند و تا مدت ها پس از سقوط ساسانیان هم همچنان وجود داشتند. همچنین در این کتاب توضیح داده شده است که چرا بسیاری از کتاب های ایران باستان در طول زمان از بین رفت و چرا متأسفانه تنها بخش کوچکی از آن ادبیات غنی برای ما مردم امروزی قابل دسترس است.
کسانی که رشته تخصصی ایشان تاریخ نیست نگران نباشند چون در ترجمه این کتاب هر جا که احساس کرده ام مطلبی ممکن است برای خواننده عادی دشوار باشد، در مورد آن در پاورقی به زبانی ساده توضیح داده ام. بنابراین هر کسی با اندکی اطلاعات در مورد تاریخ ایران ساسانی می تواند از این کتاب استفاده کند.
باور قلبی من این است که بسیار مهم است مردم عادی هم بتوانند کتاب های به روز علمی تاریخی را مطالعه کنند و این آثار تنها به حلقه محافل دانشگاهی محدود نشود. بعد از مطالعه «خوداینامگ، کتاب شاهان فارسی میانه» شما در پاسخ به این پرسش که «چرا بخش زیادی از آثار ادبی و علمی مربوط به ایران باستان در طول زمان از بین رفته است؟» خواهید داشت.
دیدگاهها
هیچ دیدگاهی برای این محصول نوشته نشده است.